Iguoeslavia Kapput (Manuel Leguineche)

O libro achégase a unha das feridas aínda aberta no leste de Europa e que de cando en vez se asoma aos telexornais: o problema da antiga Iugoslavia, fragmentada en mil anacos após a morte de Tito. Leguineche leva a cabo un exercicio de documentación antes de falar da situación da época na que fixo o libro que se agradece, acostumados como estamos ao xornalismo de auténticos paracaidistas que sen teren idea das características históricas, económicas ou culturais dun país escriben sobre o mesmo dando visións partidistas ou sinxelamente incorrectas. Así, perante a consideración habitual de que o acontecido no antigo estado federal foi a autodeterminación dos territorios que a integraban, dáse a visión da sinxela disgregación por odios étnicos dun país quizais artificial mais necesario nunha zona onde as fronteiras entre os pobos nunca estiveron ben definidas e había moitas culturas que integrar.

Así, Leguineche remóntase até feitos históricos coma é o da estreita relación que o nacionalismo croata –posteriormente presentado coma un pobre pobo oprimido polos serbios- tivo cos nazis e como foi punta de lanza contra o comunismo dos partisanos titoístas. Consegue así afastar un xuízo á lixeira da realidade iugoslava, que podería levar a simpatizar con etnicismos alentados por intereses case tribais. A comparación que dende a dereita española se ten feito moitas veces de España con Iugoslavia non resiste unha lectura desta obre de Leguineche.

Outro dos aspectos do libro a destacar é a súa imparcialidade. Os serbios non son presentados coma demos de rabo e cornos, senón coma un pobo máis no conxunto balcánico en nome do cal se cometeron barbaridades como se cometeron en nome dos eslovenos ou os croatas. Leguineche é duro con todos, amosando a loucura colectiva que levou a un estado unido en torno á figura mítica do líder partisano reconvertido en paladín do socialismo autoxestionario a unha guerra civil e destrutiva cuxas consecuencias están á orde do día: véxase a independencia unilateral, non cuestionada e ilegal da rexión serbia de Kosovo. Iugoslavia é unha ferida que tardará tempo, como amosa o libro, en cicatrizar. Non é fácil despois dunha explosión de odio irracional que afogou en sangue os Balcáns.

Pechar a análise do libro é doado recorrendo a unha observación presente nel: se á sobremesa consistente nunha morea de tipos diferentes de froita se lle chama macedonia é por algo. Non se pode facer da nostalxia dunha vella Arcadia unha guía de acción política nin separar ao veciño por pertencer a un grupo diferente.

Francisco Cortez-Lobão Sineiro, 2º de Xornalismo A